Foto van Nicole van Roekel
Nicole van Roekel
Koopjesjager, fanatieke spaarder en ondernemer. Kocht haar eerste huis op haar 24e, startte met beleggen op haar 25e en leeft haar droom door een paar maanden per jaar vanuit het buitenland te werken.

In 6 stappen financieel overzicht, inzicht & structuur creëren

Wil je aan de slag met je financiën en ben je op zoek naar manieren om te besparen? Stap 1 is: overzicht, inzicht en structuur in je financiën creëren. Lees hier hoe je dat aanpakt.

Financieel inzicht: een begrip waar je misschien niet bepaald warm van wordt. Het klinkt natuurlijk ook niet enorm sexy, maar… belangrijk is het wel. Zeker als je weet wat financieel inzicht je uiteindelijk brengt:

Je houdt geldt over voor dingen die écht belangrijk zijn in jouw leven.

De begrippen financieel overzicht, inzicht en structuur lijken op het eerste oog misschien op elkaar, maar toch verschillen ze. Zonder overzicht heb je geen inzicht. En zonder overzicht en inzicht is het onmogelijk om structuur aan te brengen. Ze zijn dus logische gevolgen van elkaar.

Het begint met financieel overzicht. Je creëert letterlijk een overzicht van al het geld dat er inkomt en er weer uitgaat. Het liefst per maand. Dat kan door een kasboekje bij te houden, een app te gebruiken of een Spreadsheet bij te houden. Net wat jij fijn vindt – en hierover delen we meer in dit artikel.

De volgende stap is financieel inzicht. Je weet nu wat er maandelijks inkomt en uitgaat. Is dat oké? Of gaat er stiekem iets te veel uit? En zo ja: aan welke categorieën geef je dan veel uit? Als je inzicht creëert in je financiën, dan:

  • Begrijp je wat er gebeurt
  • Weet je aan welke categorieën je te veel uitgeeft
  • Weet je welke stappen je moet ondernemen om te besparen en meer geld over te houden

Tot slot: financiële structuur. Je zorgt dat je doorlopend overzicht en inzicht in je financiën hebt en werkt met terugkerende processen die daarvoor zorgen.

In deze blog deel ik 5 praktische stappen om voor jezelf financieel inzicht, overzicht en structuur te creëren, zodat je uiteindelijk die slimme, financiële keuzes kan gaan maken en je dromen najaagt.

1

Pin al je uitgaven

Om precies te weten wat je uitgeeft, is mijn belangrijkste tip: pin al je uitgaven. Door alles te pinnen, kun je elke uitgave nauwkeurig terugvinden in je bank-app. Ik doe dit al jaren en dit is echt een fijne basistip om uiteindelijk al je uitgaven overzichtelijk te krijgen.

Uiteraard betaal ik ook nog wel eens een uitgave contant. Bijvoorbeeld een collecte aan de deur of bij een kringloopwinkel. Die probeer ik dan wel direct in mijn overzicht (zie tip 2!) te zetten, zodat ik deze uitgave niet vergeet.

2

Zoek een middel om overzicht te creëren in je financiën

Het begint allemaal bij het creëren van financieel overzicht. Een paar keer per week je bankrekening checken is al een belangrijke eerste stap: zo houd je immers in de gaten wat er binnenkomt en uitgaat. Maar écht overzicht heb je pas als je periodiek (bijvoorbeeld elke week of elke maand) alle inkomsten en uitgaven op een rijtje zet en deze categoriseert

Zo’n overzicht kan je op allerlei manieren voor jezelf creëren. Denk bijvoorbeeld aan:

  1. Een fysiek kasboekje, waarin je al je uitgaven noteert. Check bijvoorbeeld eens de Money Planner van PorteRenee.
  2. Een app die alle transacties op je bankrekening uitleest en categoriseert, bijvoorbeeld de app Dyme.
  3. Een Excel-document of Spreadsheet waarin je je inkomsten en uitgaven noteert

Dionne en ik maken allebei gebruik van een Spreadsheet. Misschien niet de meest snelle of automatische manier, maar voor ons wél een manier om:

  • Te werken met een format waar we écht blij mee zijn.
  • Bewust stil te staan bij wat we uitgeven, door alles handmatig in te voeren.

De Spreadsheet die ik gebruik update ik regelmatig. Mis ik een bepaalde categorie? Wil ik een nieuwe functionaliteit toevoegen, zoals inzicht in mijn spaarquote (het percentage van mijn geld dat ik elke maand spaar) of een overzicht van het geld dat ik maandelijks beleg? Dan kan ik dat gewoon toevoegen aan mijn Spreadsheet.

Inkomsten noteren

Als ondernemer verschillen mijn inkomsten elke maand. 

Ik keer mezelf geen vast salaris uit, maar een percentage van mijn omzet. 

Daarnaast heb ik ook nog wel eens variabele inkomsten, bijvoorbeeld door verkopen via Marktplaats of Vinted. In mijn Spreadsheet werk ik dus met twee categorieën voor inkomsten:

  • Inkomsten uit werk
  • Variabele inkomsten

Uitgaven noteren

Mijn Spreadsheet bestaat uit een maandoverzicht waarin ik op elke dag van die maand kan invoeren wat ik heb uitgegeven. Vroeger schreef ik dan precies op wat ik had gekocht (“Panty’s Zeeman”), inclusief het bedrag. Nu maak ik het mezelf iets makkelijker, door enkel de categorie in te voeren waarin deze uitgave viel plus het bedrag dat ik heb uitgegeven.

Inmiddels werk ik met een stuk of 20 categorieën, omdat ik het fijn vind mijn uitgaven goed te specificeren. De belangrijkste categorieën zijn:

  • Hypotheek en VVE
  • Gas, water en licht
  • Verzekeringen
  • Benzine, openbaar vervoer & parkeren
  • Cadeaus
  • Kleding & Verzorging
  • Vakantie
4

Controleer of je uitgaven ‘normaal’ zijn

Nu je weet hoeveel geld er elke maand binnenkomt en hoeveel er weer uitgaat, vraag je je misschien af of dit ‘normaal’ is. Als er meer uitgaat dan er binnenkomt, dan weet je in ieder geval dat er iets moet veranderen. Maar misschien houd je nu al een paar tientjes per maand over en ben je eigenlijk best tevreden. Maar je ziet ook dat je €750,- per maand aan boodschappen uitgeeft en maandelijks kleding koopt voor €200,-.

Ook al is er natuurlijk niet zoiets als ‘normaal’ (ik bedoel: wie is er nu écht normaal?), je bent misschien wel nieuwsgierig hoe jouw uitgaven zich verhouden tot iemand in een soortgelijke situatie. Of het landelijk gemiddelde.

De handige website om dit te checken, is de site van het Nibud. Voor verschillende uitgavencategorieën geeft het Nibud aan wat een normaal/geadviseerd budget is.
Zo ontdekte ik dat het Nibud eind 2022 een maandelijks boodschappenbudget van €220,- aanraadt voor een alleenstaande vrouw van mijn leeftijd. Dat was vorig jaar nog €180,-. Ook de inflatie wordt dus meegenomen in deze geadviseerde budgetten.

Jouw uitgaven vergelijken met een gemiddelde, geeft natuurlijk al wat meer inzicht in welke categorieën wel een besparingsslag kunnen gebruiken. Kijk vooral ook kritisch naar wat jij zelf van je uitgavenpatroon vindt. Geef je stiekem nét iets te veel geld uit aan kleding, abonnementen of je energierekening? Waardoor er bijvoorbeeld geen geld overblijft om te sparen, te beleggen of die droomreis te maken? Ook dan is het tijd om actie te ondernemen.

5

Tijd voor actie, maak een bespaarplan

Besparen: iedereen wil het, vrijwel niemand heeft er zin in. Ik denk dat het beeld heerst dat besparen onwijs veel tijd kost, ingewikkeld is en vooral niet leuk is.

Valt allemaal gelukkig reuze mee. Ik hoop dat je snel ontdekt dat je in relatief weinig tijd superveel geld kan besparen. En dat geld kan je weer gebruiken voor veel leukere dingen.

In de vorige stap heb je al bepaald welke categorieën misschien wat extra aandacht nodig hebben en waar je graag op wil besparen. Loop alle categorieën na en breng in kaart wat je kan doen om te besparen.

  • Geef je te veel geld uit aan boodschappen? Check onze 19 tips om te besparen op je boodschappen.
  • Zit je minimaal 9 maanden bij je huidige televisie- en/of internetprovider en heb je een jaarcontract? Bel je leverancier op en geef aan dat je erover denkt om over te stappen, omdat het ergens anders goedkoper is. Het is mij al vijf jaar lang gelukt om op deze manier korting te scoren, want jouw provider wil je liever niet kwijt. Bovendien zijn er allerlei protocollen bij dit soort leveranciers en mogen ze je die korting gewoon geven.
  • Ook overstappen loont vaak. Raadpleeg online vergelijkingstools en check of je je zorgverzekering, reisverzekering, autoverzekering of energiecontract ergens anders goedkoper kan afsluiten. Overstappen is tegenwoordig ook helemaal niet zo ingewikkeld, het wordt gewoon voor je geregeld en je hoeft zelf vrijwel niets te doen.
  • Is het echt nodig om 5 streamingsabonnementen te hebben? Of kan er wel eentje van af? Of zijn er mogelijkheden om de kosten voor zo’n abonnement te delen met anderen in je huishouden?

Ga er gewoon een middag voor zitten. Steek kaarsjes aan, haal je favoriete snacks in huis, trek je chillste chillpak aan en zet een fijn muziekje op. Doe dit bijvoorbeeld in november of december, omdat dit de maanden zijn waarin je ook van zorgverzekering kan switchen. En als je toch al bezig bent, doe dan ook direct de rest.

Als je dit voor het eerst doet, is de kans groot dat je binnen een paar uur op jaarbasis honderden euro’s kan besparen.

Inzicht in uitgaven
6

Automatiseer je financiële processen en plan acties in

Oké, tijd voor een klein feestje. Want geloof ons: je bent écht al heel goed bezig. Je weet nu wat er elke maand binnenkomt en uitgaat, of je nog geld overhoudt, aan welke categorieën je stiekem iets te veel uitgeeft en wie weet heb je zelfs al acties ondernomen om flink te besparen.

Maar, tijd is geld. Daarom zoeken wij ook graag naar manieren om dit hele proces zo efficiënt mogelijk in te steken. We gebruiken beide verschillende, financiële apps en werkwijzen om dit proces zo efficiënt mogelijk te maken. Bijvoorbeeld:

  1. In mijn agenda plan ik halverwege de maand en op de eerst dag van een nieuwe maand een terugkerende herinnering in om mijn financiële overzicht bij te werken.
  2. Ik maak zoveel als mogelijk gebruik van automatische incasso’s en automatische overboekingen. Zo weet ik zeker dat ik nooit iets vergeet.
  3. Ik gebruik voor mijn onderneming de app Flow Your Money, een app waarmee ik automatische geldstromen kan instellen om mijn salaris te verdelen over verschillende potjes.

Ga er gewoon een middag voor zitten. Steek kaarsjes aan, haal je favoriete snacks in huis, trek je chillste chillpak aan en zet een fijn muziekje op. Doe dit bijvoorbeeld in november of december, omdat dit de maanden zijn waarin je ook van zorgverzekering kan switchen. En als je toch al bezig bent, doe dan ook direct de rest.

Als je dit voor het eerst doet, is de kans groot dat je binnen een paar uur op jaarbasis honderden euro’s kan besparen.

Met deze tips hopen we je op weg te helpen naar financieel overzicht, inzicht en financiële structuur. Geef er vooral je eigen, persoonlijke twist aan, want dit werkt pas als je het doet op een manier die écht bij jou past. Dit is een belangrijke, eerste stap naar het realiseren van je dromen, omdat je nu meer geld overhoudt voor dingen die echt belangrijk zijn in jouw leven.

Cash Control Spreadsheet

Meer overzicht, inzicht & structuur in je financiën?

Scoor nu de Cash Control Spreadsheet van Finance Freaks. Hierin houd je maandelijks je inkomsten, uitgaven, beleggingen, aflos- en spaardoelen bij. 

Handige, financiële tips in je inbox?

Schrijf je in voor de maandelijkse Finance Updates van Finance Freaks. Je ontvangt elke maand praktische tips om inzicht te krijgen in je financiën en slimme financiële keuzes te maken.

Pensioen Challenge